Engeland - Jacob Verhoef

(Intro) Diamanten Jubileum van een Nederlander in Haxby 1952 - 2012 Het verhaal van Jacob Verhoef door Peter Stanhope 'Kortgeleden bracht ik een fascinerende middag door met een van de oudste en langst ingezetenen van Haxby. Een man van duizend verhalen die waarachtig, en bijna letterlijk, een hoeksteen is van het dorp Haxby!'

Dit is zijn verhaal. Diamanten Jubileum van een Nederlander in Haxby

Het was op de dag van Sint Joris (herdenking 1e WO) in 1952 dat een zeer jonge man aankwam in Haxby, rechtstreeks van de veerboot van Hull uit Holland, met erg weinig geld en zelfs nog minder Engels, om zijn nieuwe leven hier te starten. Hoe weinig kan hij toen hebben voorzien hoe de volgende 60 jaren zijn leven zouden veranderen - en zijn geadopteerde Haxby en de mensen die er wonen.

Jacob Verhoef werd geboren in 1929 in de kleine gemeenschap De Kwakel dat net ten zuiden van Amsterdam ligt en dicht bij Aalsmeer, de tuinbouwhoofdstad van Holland. Zijn vader was boer maar de jonge Jacob ging de tuinbouw in, werken voor kwekers in de snijbloemenindustrie die bloemen exporteerden over heel Europa en de rest van de wereld vanuit dat gebied.

Maar hij was een ambitieuze en rusteloze jongeman en hij besloot een studie te volgen in Tuinbouw door 's avonds lessen te volgen na het werk. Na vijf jaar studie haalde hij zijn graad in Utrecht en wilde zich toen verbeteren. Hij wilde meer nuttige talen leren en dacht erover om te verhuizen naar Duitsland, of Frankrijk, toen hij een advertentie zag in een Nederlands handelsblad. Die was van een kwekerij in Engeland die een ervaren en gekwalificeerde jongeman zocht om te helpen de zaken nog verder uit te breiden dan de twee partners al gedaan hadden. Jacob solliciteerde op de baan en na een gesprek in Amsterdam, kon hij met de veerboot naar Hull en verder reizen naar York, en vandaar naar het hele kleine dorp Haxby.

‘Hollandia Kwekerijen' was gelegen te midden van velden, aan een sintelpad aan het eind van The Avenue, weg van Sandy Lane en tussen Haxby en Wigginton. Het was opgezet door een voormalige Nederlandse emigrant in Haxby, Peter van Zelst. Zij kweekten snijbloemen en groenten voor de handel, hadden een groothandel in Haxby, ofschoon zij nog een eigen kleine winkel hadden in Davygate en daarnaast nog drie marktkramen in York, Ripon en Knaresborough.

Jacob kwam naar deze baan voor de (toen) magnifieke som van 10 Engelse pond per week -wat twee keer zoveel was als wat hij in Holland verdiende. Hij was pas 23 jaar oud, niet getrouwd en zo vrij als een vogel. Aanvankelijk woonde hij op kamers in een huis in Hilbra Avenue en daarna in Station Road. Hij was aangenomen als senior lid van de staf en gaf leiding aan tien tot twaalf mensen in de kassen en de tuinen, maar door zijn beperkte Engels had hij het vaak moeilijk in die eerste jaren. Aan Peter van Zelst had hij niet zoveel met vertalen, want die zei gewoon: "Gewoon doorgaan en leer het maar op de moeilijke manier."

Na vier jaar werken voor Hollandia, en zonder opslag op het aanvangssalaris van 10 pond per week, ook al had hij de zaken beduidend verbeterd, begon Jacob rusteloos te worden en was klaar om verder te gaan.

Intussen had hij een jonge vrouw ontmoet op de dansavond in de Folk Hall in New Earswick en zij gingen nu ‘samen uit'. Toen hij haar vertelde dat Lady Halifax, een klant van de kwekerij, hem een baan had aangeboden op Garrowby Hall die beter betaalde plus een gratis huisje op het landgoed, leek dat een erg aantrekkelijk aanbod. Maar de jongedame was wijs en zij zei Jacob dat hij dan voor altijd klaar moest staan voor Lady Halifax en dat het huisje alleen voor hun zou zijn zolang hij die baan had. Als hij zijn baan zou verliezen dan zouden zij hun huis kwijtraken. Hij zou er beter aan doen ergens anders iets te zoeken.

Dus besloot Jacob om een advertentie te plaatsen in het Britse blad voor de tuinbouw (net zoiets als dat wat hem van Nederland naar Engeland had gebracht) waarin hij zocht naar een firma die zijn ervaring en kwaliteiten zou weten te waarderen en die hem een vennootschap en betere vooruitzichten zou bieden. De respons was verbluffend en hij kreeg meer dan 50 brieven bezorgd door de dorpspostbode. Maar er was één reactie per telegram van een familiekwekerij uit Carlisle, Cumbria. Zij wilden een senior manager aantrekken om samen met de zoon van het bedrijf verder te werken aan uitbreiding van het bedrijf terwijl de ouders zich terugtrokken en naar Londen zouden terugkeren en Jacob zou medevennoot worden zonder financiële investering.
Jacob was erg onder de indruk van de gelegenheid en zij waren erg onder de indruk van Jacob. Dus hij kreeg ter plekke de baan aangeboden. Jacob stemde in en ging opgetogen terug naar Haxby. Echter, zijn vriendin was niet zo uitgelaten en maakte duidelijk dat het bedrijf altijd van de familie zou zijn, bloed kruipt waar het niet gaan kan, en dat hij zelf wel eens voor de rest van zijn leven voor een ander kon werken.

Tegen deze tijd had hij Hollandia Kwekerijen verteld dat hij wegging en zij waren zo bezorgd (hij had immers hun bedrijf helemaal vernieuwd) dat zij hem niet wilden zien vertrekken - maar zij konden zien dat hij de ambitie had voor een eigen bedrijf. Daarom bood Peter van Zelst Jacob aan om de hele snijbloemenkwekerij over te nemen - als hij dan wel de kassen van Peter zou huren!

Het was 1959, pas vier jaar nadat Jacob Verhoef in Haxby aankwam, en nu werkte hij voor het eerst voor zichzelf! Allereerst liet hij dat jaar de naam "Dutch Nurseries" (Nederlandse Kwekerijen) registreren en hij was zeer verrast dat nog nooit iemand voor hem dat in Engeland had gedaan! Jacob was nog steeds alleenstaand en woonde op kamers in Haxby. Maar nu stond hij op eigen benen - om te slagen, of om te mislukken, afhankelijk van zijn eigen ondernemingsgeest.

Dutch Nurseries was een groothandel, teelde snijbloemen voor de handelsmarkt, maar Jacob naam ook de marktkramen over. Maar de kwekerij in Haxby was geen, en had dat ook nooit willen zijn, detailhandel. Het was te veel moeite om om te gaan met individuele klanten!

Op een dag, echter, meldde zich een officier van de kazerne voor legerofficieren in Strensall en hij wilde een partij planten kopen voor zijn tuin. Hij plaatste een order in één keer voor 30 pond - wat drie weken loon was of meer voor de mensen die in de kwekerij werkten. Deze officier vertelde Jacob dat hij toch echt en detail moest gaan - maar de kwekerij was toen nog verstopt ergens op een nauwe laan, aan de weg van Sandy Lane en omringd door velden. "Je zou enkele bordjes met "Dutch Nurseries" op moeten hangen bij de weg aan de voorkant!", zei hij. Jacob nam zijn raad ter harte.

In die tijd bestond het gebied aan de voorkant aan de weg tussen Haxby en Wigginton, op de hoek van Moor Lane, uit volkstuintjes. Dat was al zo sinds de Eerste Wereldoorlog toen dat gebied een zandgroeve was om zandzakken te vullen en het peil gezakt was tot onder de omliggende wegen. Maar Jacob wilde daar enkele aankondigingen plaatsen en dus ging hij op zoek naar de landeigenaar.

Mr. Harold Fox was een senior manager bij de Midland Bank in Parliament Street en hij woonde op York Road, bijna tegenover waar zich nu de Ethel Ward Speelplaatsen bevinden. Jacob kreeg hem te spreken en vroeg of hij enkele bordjes langs de weg mocht plaatsen. Mr. Fox was erg aardig en zou zijn toestemming hebben gegeven - alleen stond hij op het punt zijn land te verkopen. Hij had de laatste jaren zoveel last gehad met de huurders van de volkstuintjes en hun problemen dat hij eruit wilde! Jacob was eerst teleurgesteld, maar vroeg toen of mr. Fox al een koper had? Mr. Fox zei nee, hij had het nog niet op de markt gezet. Jacob zag hier een onvoorstelbare kans. Maar hoeveel wilde hij er voor hebben?

Jacob was nog pas in zijn twintiger jaren. Hij was nog maar vijf jaar in Engeland, maar had wel kans gezien om 500 pond spaargeld op zijn bankrekening te hebben, een substantieel bedrag in 1957. Maar hoeveel wilde mr. Fox voor zijn land? Hij zei dat hij ook nog wat laaggelegen land had aan de andere kant van Moor Lane en dat dat ook een zandgroeve was geweest, en dat de twee percelen samen verkocht zouden worden. Van het eind van Moor Lane tot de huisjes bij de Village Pond en terug naar Sandy Lane, dan over de weg van bijna de hoek van Moor Lane en recht terug tot waar nu Windsor Drive is.

Mr. Fox had een bod van 300 pond voor slechts één huizenrij aan de kant van Moor Lane - dus wat zou het hele spul moeten kosten?

Hij moet meegeleefd hebben met de jonge Nederlander in zijn vroege zakenstrijd, want hij accepteerde Jacobs bod van 550 pond voor de twee percelen land aan beide kanten van de Moor Lane verbindingsweg. En opdat niemand ooit zou kunnen zeggen dat hij misbruik maakte van de jonge Jacob, bood mr. Fox hem aan het hem te verkopen voor slechts 540 pond met een geld-terug-garantie voor een jaar! Jacob moest toen naar de bank om zijn manager van de Lloyds Bank te overreden om die 40 pond extra te dekken die hij simpelweg nergens had! De manager zei: "Ga je gang en ik zal een oogje in het zeil houden." Die bankmanager wist niet voor hoeveel jaren dat zou zijn!


Dus Jacob Verhoef, de jonge Nederlandse twintiger, was nu de zeer trotse eigenaar van zijn eigen stukje Engeland, net vier jaar na zijn aankomst in Haxby met niks op zak! Maar ofschoon het laaggelegen land was, en nat - het was precies het soort uitdaging waar een Hollander uiterst geschikt voor was! Jacob begon het land droog te leggen op de Nederlandse manier met een visgraat afvloeiingssysteem en loosde het water in het Kyle Drainage Boardbeekje aan de Wigginton kant van Moor Lane. De volledige drooglegging kostte hem 1800 pond. Maar ondertussen moest hij ook nog alle troep opruimen die zich er bevond - alle heggen, de schuren en het woekerende onkruid, achtergelaten door de huurders van de volkstuintjes.

Vervolgens moest hij beginnen met het installeren van zijn kassen, waarvan hij er enkele tweedehands had verkregen, en ze verwarmen met een verwarmingssysteem op petroleum, in het begin aangelegd door Shoukmiths uit York en daarna door Scurr Heating toen Jack Scurr zijn eigen bedrijf startte op basis van deze, zijn eerste installatie.

Betrekkelijk snel was Jacob zover dat hij de eerste stekken kon planten van paarse Anjers voor de snijbloemenhandel. Hij wist dat, vroeger in Holland, Engeland de grootste exportmarkt was voor paarse Anjers vanuit Aalsmeer en dat dit, omdat er geen kwekers waren in Noord-Engeland, een unieke zakenkans voor hem was!

Door de jaren heen werd Dutch Nurseries, geleidelijk aan, een grote en zeer succesvolle kweker van anjers. Na verloop van jaren werd Jacob gevraagd om anjers met andere kleuren te telen en dus breidde hij uit van paars naar geel, rood enz. Elke kleur vereiste een uitbreiding van de kassen en weer een gang van Jacob naar dezelfde bankmanager om wéér om geld te ‘bedelen' voor verdere financiële ondersteuning. Uiteindelijk had Jacob zo'n 10.000 m2 ‘onder glas' aan de Haxby kant van Moor Lane en de voorkant van Sandy Lane.

Ondertussen ging Jacob nog steeds uit met de jonge vrouw die hij voor het eerst ontmoette op de dansavond in de Folk Hall, New Earswick. In 1958, toen 29 jaar oud, trouwde Jacob Verhoef met Audrey Blakemore en zij betrokken hun eerste huis in een luxueuze caravan op het land dat hij aan het ontwikkelen was. De eerste vier jaar van hun huwelijk woonden zij in deze caravan op locatie. Later zouden zij een eigen gezinswoning bouwen aan de verbindingsweg tussen Moor Lane en The Village die zij "Greendykes" noemden (als herinnering aan Holland) en waar zij samen zouden leven voor meer dan 50 jaar. Hier brachten zij hun drie kinderen groot. Jacob woont er heden ten dage nog.

 

Inmiddels, achter in de jaren vijftig, bestond de handel van Dutch Nurseries uit de teelt van anjers voor de snijbloemenmarkten in Leeds, Bradford en Gateshead. Het bedrijf had 10 tot 20 mensen in dienst, meestal dorpelingen uit Haxby, voor het telen, snijden, verpakken en verzenden. Jacob mag graag zeggen: "Het leukste aan ondernemen zijn de medewerkers - het ergste aan ondernemen zijn de banken!" Jacob deed ook nog de markten in York, Knaresborough en Ripon die hij met het bedrijf had geërfd van Peter van Zelst van Hollandia. Deze markten werden het hele jaar door gehouden, ongeacht het weer, en Jacob en zijn mede-Nederlander Arri Pouw, die 38 jaar met en voor Jacob werkte, waren vaak in hun kraam bezig te zien op hun Hollandse klompen. Voor de markten teelden zij ook 2 acres (8.000m2) Dahlia's op open grond achter Sandy Lane ( nu Oaken Grove).

De jaren 60 en 70 waren erg goede handelsjaren voor Dutch Nurseries, maar tegen de jaren 80 begonnen er dingen te veranderen. Er waren kwekerijen bijgekomen in de regio Haxby, met Browns in Wigginton, Bells in Haxby en Lears (nu Pat's) tegenover de Haxby Poel. De kassen, gekocht en geïnstalleerd in de jaren 50 waren nu 30 jaar oud (of ouder als ze tweedehands waren gekocht) en waren nodig toe aan groot onderhoud. Het land waarop Jacob verbouwd had werd ook ‘moe' en de anjerstammen produceerden minder bloemen en werden gevoelig voor ziektes. Wat nu te doen?

Jacob besloot uit het kweken te stappen en probeerde in eerste instantie een Tuincentrum op te zetten. Toen begon hij overtollige legervoorraden op te kopen op veilingen en richtte zijn ‘Koopjes Centrum" in in de kassen. Hij kocht zelfs spelletjesapparaten, kinderautootjes met muntinworp en ander vermaak om een soort ‘jeugdclub onder glas' te creëren. Maar geen van alle werkte echt goed. Hij had zelfs het idee om een pub op het land te bouwen, maar dat werd afgewezen - en dat was enkele jaren voor "The Cottage" werd opgetrokken uit een privéverblijf precies aan de andere kant van de weg waar Jacobs idee was afgewezen!

Toen vroeg een vriend aan Jacob of hij enig idee had wat zijn land waard was nadat hij het dertig jaar geleden had gekocht. Hij stelde voor dat Jacob eens zou moeten gaan praten met bouwers en ontwikkelaars.

Het eerste deel dat Jacob besloot te verkopen was het stuk bij de terrashuisjes bij de Haxby Poel. Hij besloot er appartementen en stadshuizen te bouwen voor de verkoop maar wilde dat de ontwikkelaar twee winkels in het plan zou opnemen - voor hem. De een zou zijn voor de Dutch Nurseries Bloemisterij. De ander voor een helder, en vooruitziend idee van Jacob. Hij wilde daar een apotheek openen - recht tegenover het Medisch Centrum. Hij zag het potentieel!

Uiteindelijk bouwde hij beide, hield de bloemisterij maar verkocht de apotheek aan de andere apotheker in Haxby nadat die bezwaar had gemaakt tegen de opening van nog een apotheek zo dicht bij hem. Die winkel is nu een laarzenzaak; zo werd Wyre Mews aanvankelijk gebouwd, in 1990.
Toen benaderde een firma hem over land om daarop een appartementencomplex voor gepensioneerden te bouwen. Jacob maakte nog wat van zijn land vrij en Wyre Court werd gebouwd. Kort daarna werd hij benaderd door een firma uit Strensall die een verzorgingstehuis wilde bouwen en dus moesten de tennisbaan en de croquetbaan die Jacob aanvankelijk naast en achter de gezinswoning had aangelegd, eraan geloven ten faveure van het Burching Nursing Home. Jacob nam de gelegenheid te baat om een uitbouw aan zijn huis te bouwen en een grote broeikas naast het huis te plaatsen.


Op zeker moment wilde het gemeentebestuur de verbindingsweg van Moor Lane met The Village, Wigginton recht trekken en dus zou de oude weg, die langs Jacobs oprit liep, gescheiden worden van de nieuwe weg door een brede berm. Het gemeentebestuur wilde eerst 600 pond van Jacob om de oude weg aan te houden, maar toen kreeg hij het ‘geschonken' als zijn privétoegang tot ‘Greendykes'. Zij gaven hem ook de ‘vrijheid maar niet het recht' om de brede berm te cultiveren die de bocht omgaat en waarin het bord ‘Haxby' staat en die nu de toegang naar ons dorp prachtig siert, bewonderd door iedereen die er langs komt.

Jacob en Audrey brachten samen meer dan 50 jaar door op hun Dutch Nurseries en hun latere zakelijke avonturen. Zij kregen drie kinderen, die nu allemaal volwassen zijn. Een zoon woont in Scarborough en een ander in Londen. Hun dochter Frances zet de familietraditie voort als bloemist, ook in Londen. Zij hebben zes kleinkinderen en ‘Greendykes' was al die jaren een geweldig thuis voor het gezin. Tragisch genoeg echter overleed Audrey in 2008 op 73-jarige leeftijd, net een paar maanden nadat zij en Jacob hun gelukkig huwelijk van 50 jaar nog gevierd hadden, een Gouden Huwelijk. Al die tijd hebben zij in dat ene huis (en een caravan) gewoond!

Dus 2012 is de zestigste verjaardag van Jacob Verhoefs aankomst in Haxby als een erg jonge, maar erg ondernemende man. Hij kon toen nog geen idee hebben gehad waar zijn leven hem zou brengen - en hij kon er ook geen idee van hebben hoezeer zijn leven de aard van zijn geadopteerde dorp zou veranderen.

Toen hij aankwam telde het dorpje Haxby slechts 1200 inwoners. Nu is het een stad met bijna 10.000 ingezetenen, waarvan er vele honderden wonen in huizen, woningen, appartementen of verzorgd worden op het land waar Jacob al zijn geld in investeerde en waarvoor hij al die jaren zo hard voor heeft gewerkt om het aan te kunnen houden.

Nu 83 jaar, besteedt Jacob Verhoef veel van zijn tijd aan het onderhouden van zijn bermtuin, hij geniet er dagelijks volop van, en geeft iedereen zo een "Welkom in Haxby" die ons dorp binnenkomt van de kant van Wigginton. Het is het hele jaar door een schitterende kleurenuitspatting en hij is vooral trots op zijn nieuwe border: de Olympische Ringen uitgestoken in het gras en de "Haxby"-steen middenin een bloembed.

Hij is nog steeds erg actief en houdt van vakanties, waaronder cruises naar de Caribische Eilanden, en af en toe een dagje naar de races.

Hij spreekt nog steeds geen Algemeen Beschaafd Engels maar heeft nog steeds een charmant Nederlands accent - zelfs nog na 60 jaar!

Haxby kan erg trots zijn op Jacob Verhoef - net zoals hij trots is op Haxby als zijn woonplaats!

Foto: (onderschrift bij foto) "Happy Days!"

Jacob en Audrey Verhoef genietend van een cruise naar New York aan boord van de "Queen Elizabeth 2" in de jaren 80.

Met dank aan:

Jacob Verhoef voor de toestemming voor het gebruik van de portretten en de historische foto's van de Dutch Nurseries

Peter Stanhope voor de foto's uit 2012

Vertaling Ben Voorend - www.taaladviesvoorend.nl