De Kwakel 4 en 5 Mei - Vrijheid geef je door

04 mei 2012

Inleiding door Lars v/d Hoek van het 4 mei comité: Het thema "Vrijheid geef je door"

Het landelijk 4 en 5 mei thema van dit jaar is ‘Vrijheid geef je door'. Tijdens deze bijeenkomst staan wij stil bij dit thema en bij de verschillende generaties die de vrijheid aan elkaar doorgeven. Er zullen door verschillende generaties gedichten en verhalen worden voorgedragen, waar zij aan denken bij het thema ‘Vrijheid geef je door'. Om dit te symboliseren zal er door iedere persoon die een gedicht of een verhaal voordraagt een fakkel worden aangestoken. Zo geven zij symbolisch de vrijheid aan elkaar door.

Foto collage Paparazzi Media ( D.Plasmeijer) : Dodenherdenking 2012 >>

Foto collage Verheij Fotografie Dodenherdenking 2012
____________________________________________________________

Gerard Vlutters:  "Vrijheid geef je door"

Toen het thema van de 4 - mei - herdenking 2012 "Vrijheid geef je door" aan mij verteld werd, toen heb ik mij afgevraagd "hoe moet ik de woorden van dat thema lezen?"

Moet ik het thema "Vrijheid geef je door" lezen als iets dat vanzelfsprekend is, als iets waar iedereen het over eens is, als iets dat logisch is en dat een automatisch gegeven is?
Dan klinkt het dus zo: vrijheid geef je door, punt. Klaar. Duidelijk, toch !

Of moet ik het thema "Vrijheid geef je door" lezen als een opdracht, als een plicht, als een taak voor iedereen, of je nu zo oud bent dat je nog weet hebt van de 2de wereldoorlog of dat je zo jong bent dat je van de onmenselijke verschrikkingen van 1940 - 1945, alleen maar weet hebt door verhalen en plaatjes in de geschiedenisboeken.

En er is nog iets wat mij bij mijn overdenkingen te binnen schoot:
"Vrijheid geef je door" dat is mooi gezegd, maar er is een eeuwenoude spreuk die ons leert: niemand geeft wat hij zelf niet heeft.

Wat het laatste betreft:
wij hebben het, wij hebben de vrijheid, wij leven in een gelukkig land waar vrijheid als een groot goed wordt beschouwd, waar wij elke dag mogen leven zonder angst voor wie of wat ook dat ons de vrijheid zal ontnemen.
Wij hebben de vrijheid, god zij dank, en wie de oorlog 40 - 45 hebben meegemaakt, zoals ik, weten nog van de on-vrijheid van die jaren.
Mijn vader staakte als beambte van de spoorwegen tijdens de grote spoorweg-staking. Het gevolg was dat ik 10 maanden lang mijn broertjes en zusjes niet kon zien en spreken en mijn vader en moeder slechts een enkele keer.
Wij hébben de vrijheid en ik weet nog hoe ik als 8-jarig jongetje rond de vrijheidsboom in Oldenzaal heb gedanst met mijn broodmagere moeder.

"Niemand geeft wat hij zelf niet heeft":
wij hebben de vrijheid en aan de mensen van na die tweede wereldoorlog en aan de jonge mensen van nu wil graag zeggen:
ook al weet je helemaal niet of niet meer zo goed hoe wij aan die vrijheid zijn gekomen: dank God op je blote knieën dat je in vrijheid mag leven, in vrijheid mag gaan en staan waar je wilt, in vrijheid je mening mag zeggen, in vrijheid je eigen geloof en je eigen cultuur mag beleven, in vrijheid mag zijn wie je bent.
Niemand zal nu nog vreemd opkijken wanneer ik zeg dat het thema "Vrijheid geef je door" voor mij persoonlijk klinkt als een opdracht, als een taak die ik te vervullen heb, een plicht die ik moet uitvoeren.

Het is goed op een avond als deze te herdenken hoeveel onnodig bloed van miljoenen mensen er vergoten is om de vrijheid te verkrijgen die wij nu dikwijls als de gewoonste zaak van de wereld beschouwen.

Het is goed om op een avond als deze tot alle mensen in alle landen van de wereld toe te schreeuwen:
DAT NOOIT MEER: nooit meer dat zinloze bloedvergieten in een oorlog waarvan je van tevoren weet dat er alleen maar verliezers zullen zijn,
nooit meer mag die vrijheid bedreigd worden of verloren gaan, het is het kostbaarste kapitaal waar je van moet leven.

Maar het is ook goed om op een avond als deze tot elkaar te zeggen:
het is een edele opdracht, het is een edele taak om de vrijheid die je hoe dan ook heb gekregen om die vrijheid door te geven.

En het maakt dan niet meer uit of je de oorlog die wij nu herdenken wel of niet hebt meegemaakt. Iedereen moet het thema "Vrijheid geef je door" verstaan als een dure plicht:
ouders moeten het hun kinderen meegeven in hun rugzak voor hun toekomst;
leerkrachten moeten het hun leerlingen dag na dag vertellen;
priesters en dominees moeten het hun gelovigen vanaf de preekstoel telkens weer voorhouden;
en de jonge mensen van nu: geef het aan elkaar door dat:
jouw vrijheid van denken
jouw vrijheid van geloven
jouw vrijheid van spreken
en bovenal jouw vrijheid om te zijn wie je bent, jouw vrijheid om jezelf te zijn, dat al deze vrijheden kostbaarder zijn dan luxe en materiële welvaart.
_____________________________________________________________

Rob de Boer, bestuurslid Katholieke Bond van de Ouderen: "Vrijheid geef je door"

Dames en heren, jongens en meisjes,

Graag zal ik u als bestuurslid van de Katholieke Bond van Ouderen, dus als senior, willen meegeven hoe ik het gevoel van vrijheid kan doorgeven uit mijn eigen beleving.

De dodenherdenking op 4 mei is begonnen met de herdenking van de vele doden die in de tweede wereldoorlog zijn gevallen.

Ik heb die tweede wereldoorlog beleefd als jong kind. Als kind beleef je zo'n periode natuurlijk anders dan een volwassene maar je ziet dingen onder je neus gebeuren die nu in Nederland ondenkbaar zijn. Je voelt ook de spanning en vooral de angst van je ouders. In een bezet land ben je nergens veilig. Daarbij kwam natuurlijk ook de hongerwinter met name in het westen van Nederland. Ook mijn vader reed vanuit De Haag op een fiets met massieve banden naar de buurt van De Kwakel en Uithoorn om voedsel te scoren.

We leven in Nederland nu al jaren in vrede en vrijheid maar als je naar de TV kijkt zijn er grote delen in de wereld waar het nog steeds oorlog is met alle verschrikkingen van dien. Denk aan Afrika en het Midden Oosten.

Ik heb de onvrijheid meegemaakt en ook de bevrijding daarna.
Wij kunnen in vrijheid leven door de offers van hen die wij hier gedenken.
Maar het is ook noodzakelijk je te realiseren hoe goed we het hier hebben maar vooral hoe vrij we zijn. Dit proberen we vanavond door te geven in een ketting van oud naar jong en het is mij een eer hiervan onderdeel te zijn.

Ik dank u.
_____________________________________________________________

Ben Plasmeijer, Stichting de Kwakel Toen en Nu: "Vrijheid geef je door, van Toen naar Nu"

Ja, wat versta ik onder vrijheid?
Wij staan hier om de oorlogsjaren te gedenken. Ik ben zelf geboren in 1945 net na die vreselijke oorlog. Wij groeiden op met de verhalen van onze ouders over die tijd. Ik heb veel gehoord over wat er tijdens de tweede wereldoorlog is gebeurd. Gruwelverhalen, executies, bombardementen en transporten naar een ongewisse bestemming. En je familie nooit meer terug zien! Soldaten die een vreemde taal spraken en vreemde uniformen droegen maakten de dienst uit. Was je het er niet mee eens, dan werd je opgesloten of op transport gesteld naar Duitsland om daar te werken in kolenmijnen of fabrieken waar ze vliegtuigen maakten of tanks.

Ook in De Kwakel liepen mensen dat risico. Want ook hier waren mensen die verzet pleegden. Zo lag er hier een schip met munitie dat op een avond ‘zomaar' zonk! Zo konden de Duitsers die munitie niet meer gebruiken. De daders zijn gelukkig nooit gevonden. Ook werden er gevluchte Joden of mensen van het verzet die zich verborgen moesten houden, verstopt in bollenschuren en zo. De Kwakelaars die dat deden liepen groot gevaar, maar ze deden het wel! In het boek "Nooit verleden tijd" van Lex Lesgever wordt beschreven hoe hij als jongetje van 13 op die manier in De Kwakel uit de handen van de Duitsers werd gehouden. Na de oorlog bleek zijn hele familie te zijn gedood!

Dat is geen vrijheid!! Ik ben opgegroeid in vrijheid en kan mij nauwelijks voorstellen hoe onvrijheid aanvoelt. Dat lijkt mij echt verschrikkelijk, niet kunnen zeggen wat je van iets vindt! Voor mij is dat ondenkbaar.

Zoals gezegd, ik ben zelf geboren net na de verschrikkelijke oorlog in 1945, dus net na de bevrijding. Ik heb niets van die oorlog meegemaakt waarin onvrijheid van toepassing was. Ik ben, en met mij vele anderen, in vrijheid opgegroeid. Mijn ouders hebben het in die oorlogsjaren zeer moeilijk gehad, met een gezin met kleine kinderen en weinig eten en kleding, veel angst, geen luxe, lopend overal naar toe om wat te werken of eten te kopen. Er waren amper fietsen, laat staan auto's. Maar dat gold voor iedereen. Na de oorlog heeft het jaren geduurd voordat men zich enige luxe kon veroorloven. Men moest hard werken, maar klagen deed men niet: men was VRIJ in een vrij Nederland!

Nu leven we in een tijd waarin je in vrijheid van van alles kan genieten. Je kunt van alles zeggen op twitter, facebook of youtube. Je kunt van alles kopen op internet. We hebben allemaal fietsen, brommers, auto's, TV (zelfs digitaal), radio's, computers, laptops, dvd's, i-phone's, i-pad's, mobiele telefoon, smart phone's, blackberry's, Tom Tom's, Wifi, in alle soorten en maten enz. enz. We gaan veel op vakantie, kunnen over de hele wereld reizen, we vliegen overal naar toe.

We hebben dus veel vrijheid, laten we ons goed realiseren dat ook mensen hier in De Kwakel hun leven daarvoor geriskeerd hebben. En dat er ook Kwakelaars gestorven zijn voor die vrijheid. Vaders, moeders, ooms en tantes van oudjes als ik die je nu over straat ziet schuifelen. Laten we nu stilstaan bij wat er toen gebeurd is en waarbij heel veel mensen het leven hebben gelaten. Dat hebben ze ook voor ons gedaan, zij wilden, dat hun kinderen en kleinkinderen van de vrijheid konden genieten.

Ik wil jullie nu vragen om allemaal elkaars hand te pakken om elkaar onze vrijheid door te geven met diep respect voor de mensen die voor onze vrijheid hebben moeten vechten.
_____________________________________________________________

Jeannette ten Brink, bestuurslid scoutinggroep St. Joannes:
"Vrijheid geef je door, oftewel "Vrede geef je door""

Vrede, wat heerlijk dat ik ben opgegroeid in vrede. Dat ik mag leven in de tijd van de vrijheid in Nederland na de 2de wereldoorlog. Vrede en vrijdheid ervaar ik eigenlijk als heel gewoon en normaal. Natuurlijk weten we allemaal dat het niet altijd zo is geweest. Maar we weten helaas ook dat het niet altijd overal zo gewoon en normaal is.

In de tijd van de 2de wereldoorlog hebben mijn grootouders hun gezin staand gehouden en grootgebracht. Mijn beide ouders zijn allebei geboren in de oorlogsperiode.
Ze waren kleuters aan het eind van de 2de wereldoorlog, ze hebben eigenlijk deze hele oorlog niet bewust meegemaakt. Ze kunnen zich slechts flarden herinneren en eigenlijk zijn dat alleen maar mooie dingen. Zoals het wittebrood met suiker met de bevrijding, de Canadezen en Polen op het Fort en de militaire kolones op de Zijdelweg.

Mijn grootouders Opa & Oma Lek en Opa & Oma de Groot woonden ten tijde van de oorlog in De Kwakel en Uithoorn, dus zeg maar gewoon op het platteland. Bij ons op het platteland ging het er toch anders aan toe dan in de stad. Hier in De Kwakel was meer eten door de boederijen en moestuinen. Mijn Opa noemde het hier in De Kwakel het land van Melk en Honing ten opzichte van de stad.
Mijn Oma's en Opa's vertelde eigenlijk helemaal niet zo veel over de oorlog aan de kleinkinderen. Wat wel verteld werd is dat mensen uit Amsterdam lopend naar De Kwakel of Uithoorn kwamen om eten te vragen, vaak wilde ze hun kleding ruilen of andere waar. Mijn beide Opa's gingen met hun hulp aan de medemens net even wat verder dan de Duitsers dulde. Daarmee namen ze grote risico's en brachten niet alleen zichzelf maar ook de gezinnen in gevaar.
Wat ik hiervan duidelijk heb meegekregen, is in ieder geval dat jezelf een stukje vrede kan doorgeven door je medemens helpen .... je kunt daardoor niet altijd werkelijk de vrede maken maar wel de situatie voor de ander dragelijker maken. Je kunt altijd wel iemand helpen met de middelen die je ter ter beschikking hebt.

Dat is waar het om draait met Vrede, elkaar helpen waar nodig is, maar misschien nog wel het belangrijkste elkaar respecteren.
Als iedereen dit altijd en overal zou uitdragen zou er altijd vrede en vrijheid zijn en nooit meer oorlog of onvrijheid.
Eigenlijk ben ik dit ook gewoon verplicht aan mijn Opa's en Oma's om de vrede door te geven op de manier zoals zij dat ook vroeger hebben gedaan. Helpen waar je kunt. Lever op een eenvoudige wijze je bijdrage en help je medemens waar je kunt ...en de wereld om je heen wordt in zijn geheel meer vredelievender.
_____________________________________________________________

Yvonne Voorn, voormalig gidsenleidster, scoutinggroep St. Joannes:
"Vrijheid geef je door"

Vrijheid geef je door, maar wat betekent dit voor mij, hoe geef ik vrijheid door? De vrijheid zelf doorgeven is niet zo moeilijk. Ik leef tenslotte in vrijheid, simpelweg omdat ik hier geboren ben en leef. Ik denk er eerlijk gezegd ook niet vaak bij na, gewoon omdat de vrijheid er is. Ik weet niet hoe het is om zonder vrijheid te leven, ik ken onvrijheid alleen maar uit de geschiedenisboeken, verhalen van mijn opa's en oma's over de oorlog, maar ook meer recentere oorlogen van TV en andere media. 

Dit alles maakt mij wel bewust hoe fijn het eigenlijk is om in vrijheid te kunnen leven zonder er bij na te hoeven denken. Vrijheid om te kunnen doen en zeggen wat ik wil, wonen in een eigen huis, mijn eigen werk, man en geloof te kunnen kiezen. Maar is het nu de vrijheid zelf die ik door moet geven of juist het besef dat wij in vrijheid leven en wat wij hiervoor moeten doen of juist misschien moeten laten.

Want uiteindelijk wil ik dat de volgende generatie, waaronder ook mijn kinderen in vrijheid kunnen blijven leven. Ik denk door, ook de volgende generaties te blijven vertellen over de tweede wereldoorlog en de vele, te vele andere oorlogen. Hoe deze zijn ontstaan en wat deze teweeg hebben gebracht. Ik maak het hen hoop ik bewust dat hoe gewoon het ook lijkt, in vrijheid leven, je ook zelf je steentje zult moeten blijven bijdragen om dit te behouden.

Want hoeveel oorlogen zijn er niet begonnen met rassenhaat, discriminatie en gebrek aan respect voor een ander. Termen die we tegenwoordig nog vaak in het nieuws tegenkomen, nu in deze tijd, nu wij leven in vrijheid. Dus de vrijheid van nu is geen garantie voor de vrijheid in de toekomst.

Zo makkelijk is het dus nog niet om de vrijheid door te geven. Ik doe in ieder geval mijn best om mijn vrijheid en mijn beleving hiervan zo goed mogelijk door te geven aan mijn kinderen, de volgende generatie. Door ze te vertellen over oorlogen, maar ze ook bewust te laten zijn van hun gewone leven in vrijheid. En hoop dat ze dan in die gewone vrijheid open en respectvol met anderen zullen blijven omgaan. Zodat ook zij hun vrijheid in vrijheid weer door kunnen geven.
_____________________________________________________________

Walter Hoogendoorn, welpenleider scoutinggroep St. Joannes: "Vrijheid geef je door"

Bloemen in het gras
Verknakt, verbogen
Door duizend laarzen vertrapt
In een land hier ver vandaan
Voor volk en vaderland
Vechtend voor je recht
Voor je mening
Voor je vrijheid

Naamloze gezichten
Toen en nu
Hier en daar
Gevallen helden
Gewone burgers
Slachters en verdedigers
Iedereen met het zelfde doel
Vrijheid
Voor zichzelf of voor elkaar

Ontelbare mannen
Ouder of jonger nog dan ik
De dood ingejaagd
Of de dood als risico genomen
Zijn niet voor niets gestorven
Voor onze vrijheid nu
Of hun vrijheid daar
Zij vertelde ons
Dat zolang je wilt
Vrijheid altijd kan

Hier sta ik dan
Zonder geweld
Maar met mijn zinnen
Dat vrijheid kan
Zolang je wilt
Hier sta ik dan
Met bloemen in het gras
____________________________________________________________

 Rosalie van Tooren, kabouter, scoutinggroep St. Joannes: "Vrijheid geef je door, dan denk ik aan..."

Vrijheid geef je door dan denk ik aan...
Buiten spelen met mijn vrienden en vriendinnen

Vrijheid geef je door dan denk ik aan...
Bloemen die ik geef aan mijn buurvrouw

Vrijheid geef je door dan denk ik aan...
De gezelligheid om mij heen

Vrijheid geef je door dan denk ik aan...
Mijn ouders die mij de vrijheid geven om dingen te doen

Vrijheid geef je door dan denk ik aan...
De scouting waar ik mij vrij voel om samen te spelen

Vrijheid geef je door dan denk ik aan...
Het respecteren van andere kinderen

Vrijheid geef je door dan denk ik aan...
Mijn opa en oma waar ik altijd terecht kan

Vrijheid geef je door dan denk ik aan...
Aardig en lief zijn voor anderen

Vrijheid geef je door dan denk ik aan...
Een vriendje of een vriendinnetje die ik wat kan leren

Naar het overzicht