Gerrit Hoogebeen - 6 december 2012

Van beroep is Gerrit Hoogebeen lijstenmaker, maar hij is meer een kunstenaar in lijsten. De tijd van een standaardlijstje om een schilderij is voorbij. Een lijst in een schilderij of alleen een lijst om de hoeken voegt een extra dimensie toe aan het schilderij.

Alles kan bij deze nieuwe kunstvorm: compo-art. Het is een bijzondere samenwerking tussen schilder en lijstenmaker. Vorige kandidaat Louise Prins noemt zijn manier van inlijsten baanbrekend en wil hem vragen hoe hij daartoe gekomen is.

,,Ik heb een creatieve geest en kijk graag anders naar bestaande dingen. Ik probeer niet het traditionele pad te bewandelen. Ik ben lijstenmaker van beroep en dacht op een gegeven moment: 'dat kan best anders'. Al snel ontstond het idee van een lijst in een doek. Daarmee ben ik gaan experimenteren. Het ontstond driekwart jaar geleden als een geintje, maar het is nu een serieuzer vorm aan het aannemen. Niemand heeft dit ooit eerder gedaan. Het verbaasde me dat het zo uniek is. De meeste dingen zijn al gedaan in het leven. Maar niemand kan bevestigen dat dit ooit eerder bedacht is. Daarom heb ik er een jurist naar laten kijken, maar het bleek niet te borgen. Ik heb wel de naam laten registreren. Compo-art, dat komt van compositie en kunst."

Omschrijf eens wat compo-art is.
,,Het is een nieuw concept van inlijsten. Het biedt iets extra's aan de kunstenaar. Omdat ik niet kan schilderen, werk ik samen met een kunstenaar. Ik ben compo-art gestart met Ingrid Jansen. Van haar heb ik veel schilderijen in mijn huis hangen. Vaak wordt een vierluik traditioneel naast elkaar gehangen. Bij dit vierluik van haar zijn de hoeken ingelijst, waardoor een nieuwe kunstvorm ontstaat. De lijst en het schilderij complementeren elkaar. Bij een ander schilderij heb ik alleen de linker- en onderkant ingelijst. Maar aan de onderkant sluit de lijst niet netjes aan en aan de bovenkant steekt hij een stukje over. Dat geeft zo'n bijzonder effect. Nu zijn Louise Prins en Ko van Driel daarbij gekomen. Ik zoek de kunstenaars zelf uit. Ik moet een klik met hen hebben en hun werk moet me aanspreken. Maar mensen met ideeën kunnen me wel inhuren om hun schilderij op maat te laten maken. Samen met de kunstenaar bedenk ik de compositie en kiezen we de lijst uit. Louise gaat een zelfportret schilderen en details uit dat grote werk komen dan op drie kleine ingelijste doeken in het portret terug. Ook gaat ze een foto maken van de kade van Uithoorn die plaatsen we in het doek en dan doorschilderen waar de foto ophoudt. We zijn nog in een experimentele fase."

Is het moeilijk om te maken?

,,Het is best moeilijk om te maken. Soms is het even puzzelen. Ik heb echt wel wat dingen weggegooid. Maar als je het systeem eenmaal door hebt, dan kun je alle kanten op. En als je die gedachten eenmaal hebt, word je gek van de mogelijkheden. Ik bruis nog van de ideeën. Soms ben ik met een bepaald idee in mijn hoofd bezig. Tijdens het schetsen of het uitwerken in mijn werkruimte ontstaan gaandeweg al weer nieuwe ideeën. Door een stukje ervaring dat ik heb opgedaan, kan ik op de tekentafel al zien of iets goed is. Soms is iets te iel of te fragiel. Of de lijst overheerst, dan schiet het zijn doel voorbij. Dan moet je even een stapje terug doen, want dan overzie je het geheel niet meer. Maar soms klopt alles. Dan versterkt de lijst en het schilderij elkaar. Dat is een zoektocht."

Was u altijd al lijstenmaker?

,,Ik ben accountmanager geweest in bedrijfskleding. Door een reorganisatie kwam ik op straat te staan. In 2006 ben ik gaan inlijsten als hobby. Dat ben ik anderhalf jaar geleden professioneel gaan doen. Er is genoeg werk. Zowel van particulieren als bedrijven. Ik heb een opdracht van een bedrijf om hun kunstcollectie van 212 kunstwerken van George Lampe in te lijsten. Dat doe ik op locatie. En ik heb nog andere opdrachten gekregen. Het helpt als je gezien wordt. Het inlijsten zorgt ervoor dat ik brood op de plank krijg. Compo-art is ontstaan als hobby, maar het wordt steeds serieuzer. Door compo-art krijg ik nu ook meer naamsbekendheid. Ik heb een eigen website, sta op markten en beurzen en doe mee met exposities. Ik wil niet overal hangen, alleen op een bepaald niveau. Als lokale kunstenaar wil ik graag in mijn eigen dorp exposeren. Mensen van Fort aan de Drecht zijn wezen kijken en ze vonden het prachtig. Maar ze zitten al vol tot 2014."

Hebt u nog andere hobby's?

,,Dit is een heel belangrijk onderdeel van mijn leven. Het vergt veel tijd. Vroeger heb ik in de band 'Salmon' gespeeld. We hebben twee cd's opgenomen. We speelden symfonische rockmuziek. Ik speel gitaar. Hier kwam ook mijn creativiteit sterk naar voren. Ik combineerde akkoorden die ongebruikelijk waren. Na zes maten gooide ik het roer compleet om. Sommige mensen werden er kriegel van. Ze werden steeds op het verkeerde been gezet. Ik zeg niet dat ik nooit meer zal spelen, maar op dit moment steek ik al mijn energie in compo-art. Het is allemaal nog heel pril. Ik weet niet wat de toekomst gaat brengen."

Wie wilt u als volgende kandidaat uitnodigen?

,,Rein Maassen. Hij speelt de drums in een 'piperband'. Hij heeft opgetreden in Edinburgh tijdens de taptoe. Ik ben benieuwd hoe hij het ervaart om met de wereldtop mee te spelen."