20 jaar Annie M.G Schmidt prijs - door Daan Bartels

De Kwakel - Kleinkunstkenner en theater/muziekjournalist Daan Bartels heeft een toegevoegde waarde bedacht en gerealiseerd bij de uitreiking van de jaarlijkse Annie M.G. Schmidtprijs die dit jaar voor de twintigste keer wordt uitgereikt. Hij heeft namelijk een boek geproduceerd en uitgebracht waarin niet alleen twintig interviews met prijswinnaars van de afgelopen twintig jaar zijn opgenomen, maar waar tevens een CD met liedjes wordt bijgevoegd. Het gaat hier om de beste Nederlandstalige theaterliedjes in verhalen en op CD. Dat mogen geen vertalingen zijn, maar oorspronkelijk Nederlands. Het boek met als titel ‘Annie M.G. Schmidt-prijs 1991-2011' en de CD zijn op 16 april gepresenteerd in het Nieuwe De la Mar Theater in Amsterdam tijdens het jubileum van het Amsterdams Kleinkunst Festival in samenwerking met BUMA Cultuur. Diezelfde avond is tevens de twintigste Annie M.G. Schmidt-prijs aan de winnaar uitgereikt. Dat is dit keer geworden zanger/tekstschrijver Gerard van Maasakkers met het liedje ‘Zomaar Onverwacht'. De muziek is gecomponeerd door Egbert Derix. Het boek met de CD, dat wordt uitgegeven door New Art, is inmiddels verkrijgbaar bij de betere boekhandel. Daan Bartels (36), die geboren en getogen is in De Kwakel, maar momenteel in Amsterdam woont, heeft voor de productie van het boek met alle prijswinnaars gesproken over hun bekroonde werk. Deze gesprekken heeft hij vastgelegd in twintig verhalen die vaak een verrassende kijk geven op de totstandkoming van de liedjes en op de betekenis ervan voor de makers en de mensen die de muziek erbij maken. Want behalve de zanger(es) krijgen ook de tekstschrijver en componist van de muziek in het boek de nodige aandacht. Bij elkaar zijn dat drie mensen die een prijs verdienen. Daarom is het beter te spreken over het ‘winnende liedje' dat wordt bekroond, of te wel ‘het prijswinnende lied'. De liedjes zelf hebben overigens niets te maken met Annie M.G. Schmidt. Zij verbond alleen haar naam eraan.

Beste theaterlied
De Annie M.G. Schmidt-prijs is de onderscheiding voor het beste theaterlied van het jaar. Deze wordt niet alleen toegekend aan de uitvoerende artiest van het lied, maar ook aan de componist en tekstschrijver daarvan. Winnaars door de jaren heen zijn onder anderen Karin Bloemen, Maarten van Roozendaal, Daniël Lohues, Wende Snijders en Brigitte Kaandorp. Ook de winnaar van de prijs in 2011 is in het boek geportretteerd. "Het was vooral voor mij een feest om met al deze grote theaterartiesten en creatieve mensen daarachter te kunnen spreken", laat Daan opgewekt weten. "Zij vertelden vol trots over hun bekroonde liedjes en hoe ze ontstaan zijn. Mij viel vooral hun gedrevenheid op waardoor zij zulke mooie liedjes kunnen maken en uitvoeren. Veelal zijn het liedjes uit cabaretvoorstellingen en kleinkunst. Zelf geven zij aan heel blij te zijn met de nominatie en de prijs als ‘hun liedje' heeft gewonnen. De interviews in het boek nodigen uit tot het opnieuw beluisteren van de winnende liedjes die stuk voor stuk gezien kunnen worden als de klassiekers onder de theaterliedjes. Daarom krijgt de geïnteresseerde koper behalve het boek er ook een CD bij met daarop alle beschreven nummers. Echt een boek dus waar muziek in zit."

Het Lied
Daan Bartels heeft het grootste deel van zijn jeugd doorgebracht in De Kwakel, op de Boterdijk, samen met zijn zuster en ouders Annie en Dick Bartels. Laatstgenoemden wonen er nog steeds. Hoe kwam hij in dit metier terecht? Daan: "Dat komt door mijn ouders. Toen ik nog een jongetje was luisterde ik vaak naar platen van bijvoorbeeld Boudewijn de Groot, Rob de Nijs en mijn zuster had ze van de Frank Boeijen groep. Mijn ouders hadden die platen thuis en draaiden ze op de pick-up. De teksten en de muziek spraken mij aan, ook al omdat het Nederlandstalig was. Toen ik 10 jaar was namen mijn ouders mij mee naar het Cultureel Centrum in Amstelveen, nu de Schouwburg, waar Jasperina de Jong speelde. Zij zong allerlei liedjes. Wij zaten op rij één en ik kan mij herinneren dat ik het allemaal heel spannend vond. Ik vond het theater een vele grotere vorm van kunst dan dat je een opvoering op TV ziet. Dat sprak mij aan. Bij het theater wordt veel meer aan de eigen verbeelding overgelaten. Op mijn vijftiende had ik een Cultureel Jongeren Paspoort waarmee je vaak goedkoper naar theater kon. Dat heb ik heel veel gedaan en heb opvoeringen van talloze Nederlandse artiesten in het theater mogen beleven. Van lieverlee is mijn belangstelling voor het theater en het Nederlandstalige lied zodanig uitgegroeid dat ik mij er beroepsmatig mee verbonden heb. Bijvoorbeeld door het schrijven recensies, interviews en andere journalistieke producties op het gebied van theater en muziek. Dat doe ik bijvoorbeeld in opdracht van verschillende bladen, waaronder het theaterblad ‘Oscar' van de Schouwburg in Den Haag, Het Parool en nu ook ter gelegenheid van het Amsterdams Kleinkunstfestival het jubileumboek over 20 jaar Annie M.G. Schmidt-prijs. Elke twee weken ben ik te gast in het radioprogramma van Tineke De Nooij bij Omroep Max om te praten over theatervoorstellingen. Intussen ben ik ook bezig met de oprichting van een stichting ‘Het Lied' genaamd. Om daarmee het Nederlandstalige lied meer aandacht te geven via een website, maar ook om vandaar uit in de nabije toekomst activiteiten en concerten te organiseren. Vooral ook om jong talent te stimuleren." Stichting Het Lied heeft ook een website, www.hetlied.nl, waarin aandacht wordt besteed aan het Nederlandstalige (theater)lied. Hier treft de liefhebber besprekingen van albums aan en lees je over concerten, theatervoorstellingen en boeken waarin het lied een belangrijke plaats inneemt. Het Lied richt zich vooral op kleinkunst en nederpop, maar ook liedjes uit musicals blijven niet onbesproken. Naast de website van Het Lied heeft Daan Bartels zelf ook een website: www.daanbartels.nl. (Met dank aan de Nieuwe Meerbode en de fotograaf Jaap Reedijk)

Tekst bij de foto:
Daan Bartels met zanger Gerard van Maasakkers en zijn boek over 20 jaar Annie M.G. Schmidt-prijs (Foto:Jaap Reedijk)