1938 - Jannie Blijleven - Drechtdijk
Precies 80 jaar geleden kwamen mijn ouders Wilhelmus Blijleven en Trijntje van ’t Kruis aan de Drechtdijk Halfwegen wonen. Ze waren failliet gegaan op een mooie, grote boerderij. De familie had onderdak geregeld. De behuizing uit een keuken met een scheve, houten vloer (waar we steeds doorzakten) en een kamer met twee bedsteden. In de ene bedstee sliepen mijn vader en moeder met een krib voor mijn broertje en in de andere bedstee de andere vier kinderen met een hekje ertussen. Het bed bestond uit een tijk met stro. Voorin de boerderij woonden nog 2,5 jaar andere mensen. In die tijd zijn er nog twee kinderen geboren. Dus in de kamer kwam nog een wieg en ledikantje te staan. Een rekje om de kachel en een spinnenkop daarboven. Het raam stond nog wel eens open als de kachel aan moest. Maar voor ze naar bed gingen moest de kachel uit zijn. Het was voor mijn moeder toen verschrikkelijk om in een Rooms dorp te wonen. In die tijd was het zo: je kocht je levensmiddelen bij de mensen van jouw kerk. Bij C&A of Vroom & Dreesman kocht je niet want die waren van Katholieke huizen. Ze had beloofd toen ze trouwde, de kinderen op te voeden in de leer van de Hervormde Kerk. En ook de mensen in De Kwakel hadden beloofd toen ze trouwden, hun kinderen op te voeden in de leer van de Katholieke Kerk. Een keer in mijn jonge leven heb ik de Katholieke Kerk met knikkende knieën en een bonzend hart betreden om te luisteren naar een mannenkoor. Het leven van de Katholieken was in mijn ogen makkelijk. Ze konden elke week biechten. Na vijf onze Vaders en tien Weesgegroetjes was alles weer op orde. Bij ons kon je bij de dominee ook wel terecht met je vragen. Maar tegenwoordig ga je naar de psychiater of psycholoog. Daar ben je niet in een half uur klaar met je levensvragen. Het leven moet toen heel zwaar geweest zijn. Maar ze kon ook niet anders.
De boodschappen werden gekocht bij de Kuiper en bij Voorn, bij de slager Piet Janmaat en Westerbos de bakker. In mijn beleving in 1938 gingen in De Kwakel de jongens en de meisjes nog apart naar school en ook zaterdag ’s morgens. Ik kon niet naar school in De Kwakel dus dat werd Nieuwveen. Het eerste jaar mocht ik met de bus van Koppenol. Die reed van Nieuwveen naar Amsterdam. Dertien kinderen zijn er geboren. Eén is overleden van 9 maanden. We zijn allen opgegroeid hier in De Kwakel als ruimdenkende, verstandige en evenwichtige mensen. In 1968 hebben alle Blijlevens De Kwakel verlaten. Maar altijd als we bij elkaar komen komt De Kwakel ter sprake. Er is altijd wat nieuws. Een jaar of 10-12 geleden kwamen er weer een nicht en een neef in De Kwakel wonen. De neef op de boerderij waar ik meer dan 60 jaar geleden vier jaar werkte voor dag en nacht. Helaas brandde die 5 of 6 jaar later af. In oude stijl weer opgebouwd. Deze zomer klaar en op 17 juli 2017 de familiedag van de Blijlevens. Meer dan 100 nazaten waren aanwezig.
Er werd een puzzeltocht georganiseerd. Het eerst langs ons oude huis Halfwegen. Een prachtige treurwilg langs de tuin. Mijn vader geplant als steun voor de berk. Het was een stok. Nu is het een boom. Zo langs de boerderij van Gerrit Broere die man kon strijken met zijn handen. Een koe met een zere poot. Hij kwam en behandelde de koe, en de koe was beter. Langs de familie Lek waar onze bruidsboeketten waren gemaakt voor ons huwelijk.
De winkel van Tinus Winter (Tinus Duif), daar kon ik uren voor staan om serviezen te bekijken (serviezen altijd nog veel belangstelling voor). En zo de winkel van Jan Voorn en Piet Janmaat. Het Kwakelse Pad op, naar De Kuil waar mijn vader vroeger ploegde met drie paarden en wij bieten moesten dunnen en later rooien. De wandeling ging verder naar ’t Fort en dan denk je aan de winters. Heerlijk schaatsen op de gracht. Maar het mooiste was dat ik weer op de boerderij sliep, die avond na goed 60 jaar. Wie had dat kunnen denken. Op mijn slaapkamer keek ik zo over de polder naar het Fort Uithoorn. Schitterend. Verleden jaar vertelde mijn dochter dat ze witte rozen had voor in de Kerk van Eelde. Mijn kleinzoon (die op een bloemenauto rijdt) had ze uit De Kwakel opgehaald voor de veiling. Maar afgelopen september was ik in Aalsmeer in de P.K.N. Kerk waar een oecumenische dienst was en wie zongen daar? Het kerkkoor uit De Kwakel. Ik kom steeds De Kwakel in mijn leven tegen terwijl ik al 52 jaar in het Noorden van ons land woon.
Jannie Stigter-Blijleven, Zuidhorn (Groningen)
(de tekst is ingeleverd op de Kwakelse Nostalgische avond op 3 maart 2018)