870 - Uit de oude Doos: Het Bisdom Utrecht

Uit historisch oogpunt bezien hebben Kudelstaart en de streek waar De Kwakel zou ontstaan veel met elkaar gemeen. Beide plaatsen lagen in een gebied dat begrensd werd 'door de Heerenweg (bij Kudelstaart), de Kudelstaartseweg, de Legmeerdijk, de Randweg en de Hollandse Dijk (bij Uithoorn). Van oorsprong behoorde deze strook land tot het bisdom Utrecht (vroeger Het Sticht genaamd).

Het bisdom Utrecht ontstond reeds in de Frankische tijd en is één der oudste gewesten van ons tegenwoordige Nederland. In 870 viel het Frankische Rijk uiteen. Het grootste deel van het latere Nederland kwam toen onder het bestuur van het Duitse Rijk en heette in die tijd Neder- Lotharingen. De Duitse koningen verdeelden hun Rijk in kleinere bestuursgebieden, gouwen genaamd, die beheerd werden door 'hoge ambtenaren', die toentertijd graven genoemd werden. Zij oefenden in hun gouw de 'rechtsmacht' uit. In later tijden kregen de graven hun ambt tegen betaling in leen. Deze wijziging bracht echter met zich mee dat de graven niet meer zo dwingend behoefden te gehoorzamen aan de Duitse koningen, wier gezag overigens langzamerhand begon te tanen. Het ambt van graaf was onder de Duitse koningen evenwel niet erfelijk. Omdat het Duitse gezag toch wel wat beducht werd voor de steeds zelfstandiger optredende graven, beleenden de Duitse koningen steeds meer gebieden aan hoge geestelijken, meestal bisschoppen. Eén van hen was de bisschop van Utrecht, die al in de zevende eeuw vrij veel macht had. Omstreeks 1100 had het bisdom Utrecht zijn grootste omvang, wat het te besturen gebied betreft. Het omvatte Oversticht en Nedersticht.

Oversticht besloeg de stad en de huidige provincies Groningen, Drenthe, de Veluwe en Overijssel. Nedersticht bestond uit het oostelijk deel van de huidige provincie Zuid-Holland en vanzelfsprekend Utrecht. Het Nedersticht heeft het langst bestaan. In 1527 kreeg het officieel de naam 'het Sticht Utrecht: maar het werd doorgaans 'het Sticht' genoemd. Het gebied rond De Kwakel behoorde lange tijd tot het Sticht.
Omdat er ten tijde van het Nedersticht nog geen fotografie bestond, moeten we dit artikeltje opluisteren met een foto uit het begin van de twintigste eeuw. De fotograaf laat ons de lommerrijke Drechtdijk zien, met op de achtergrond de oude Kwakelse Kerk.

Collectie: A.M (André) Winter - krantartikel Uithoornse Courant.