1915 - 2024 Jaagpad (71)

1915 Jaagpad…Toen

Dit is de Calslagermolen (Kalslagermolen) aan het Jaagpad, richting Tolhuis, in de volksmond ook wel bekend onder de naam “de Moordmolen”. De molen is gebouwd in 1637, maar hoe komt hij aan deze griezelige en merkwaardige naam? In de nacht van 9 op 10 februari 1725, bijna 300 geleden, werd deze molen overvallen door een groep rondtrekkende rooflustige zigeuners. Het was de ‘Bende van de Witte Veer’ en bestond uit ca. 30 zigeuners. Met een smoes hadden ze aangeklopt bij de molenaar Cornelis Dirckz Romeijn. Direct overvielen 6 mannen hem en sloegen en schopten hem. Hierna werd hij met meerdere messteken vermoord, uit het huis getrokken en in de sloot gegooid. Zijn zus was boven in de molen en sprong in paniek uit het raam en werd buiten overmeesterd en met messen afgemaakt. Hierna werd zijn vrouw Grietje bedreigd om al haar geld en sierraden af te geven. Alles heeft ze afgegeven om niet vermoord te worden. Een 3-jarig kind werd naar haar gegooid en een 11-jarig dochtertje werd bewusteloos geslagen. Nu was de vrouw aan de beurt, ze werd in elkaar geslagen en met messteken bewerkt en zakte in elkaar. Zij hield zich doodstil. De overvallers dachten dat ze dood was, maar ze overleefde deze verschrikkelijke roofmoord. De zigeuners maakten dat ze wegkwamen. Grietje IJsbrandts had personen herkend en beschreef precies hoe ze eruitzagen. De 6 daders werden op 20 juli 1725 ingerekend door de veldwachters en op de Grote Markt in Haarlem.

2024 Jaagpad… Nu

De oude molen was een bovenkruier, die het water uit de Kalslagerpolder overhevelde in het Amstel-Drechtkanaal. Na de vermoorde Romeijn hebben de volgende molenaars hier gewerkt: Hogeveen, Rodenburg, Van den Helder en Kool. In 1882 kwam Arie Braam (Leimuiden) op de molen en zijn zoon Willem nam het over in 1901.
In 1927 waren er plannen om de molen te verbouwen. Zover kwam het niet, want een paar weken voor de verbouwing sloeg de bliksem in en de molen brandde tot grond af. De molen kwam niet meer terug. In 1927/1928 werd een woonhuis met een machinekamer gebouwd op de bestaande plek. Voor de bemaling werd een “Kromhout” motor gebruikt, later werd hij vervangen door een 20 pk elektromotor. Willem Braam bleef machinist op het nieuwe gemaal tot 1938. Zijn zoon Teunis nam de taak van zijn vader als gemaalmachinist over. Ruim 100 jaar heeft het molenaarsgeslacht Braam op deze plek gewoond en gewerkt. Naast hun beroep als molenaar en machinist hadden ze ook altijd een andere baan erbij. Anno 2024 is alleen dit huis aan het Jaagpad te zien, waar vroeger de wieken boven de bomen uit staken.
Voor meer Kwakelse historische en actuele informatie: kijk op de website: www.de-kwakel.com (foto’s: Stichting De Kwakel Toen & Nu / Dirk Plasmeijer)